Εγκύκλιος Ι.Κ.Α. Αρ. 95/29.12.2011
Αυτασφάλιση στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. απολυομένων ηλικίας 55 – 64 ετών, σύμφωνα με το άρθρο 74 του Ν.3863/2010, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 66 του Ν.3996/2011
Αθήνα 29/12/2011
Αριθμ. Πρωτ. Α23/595/12
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΔΡΥΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
ΕΝΙΑΙΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
Δ Ι Ο Ι Κ Η Σ Η
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΑΣΦ/ΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ – ΕΣΟΔΩΝ
ΤΜΗΜΑ : ΕΙΔΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
Ταχ. Διεύθυνση : Αγ. Κων/νου 8
10241 ΑΘΗΝΑ
Πληροφορίες : Χ. Δαφνομήλη
Αριθ. τηλεφώνου : 210 52 15 260
FAX : 210 52 23 228
E – mail : asfika@otenet.gr
ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΑΡ. : 95
ΘΕΜΑ : «Αυτασφάλιση στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. απολυομένων ηλικίας 55 – 64 ετών, σύμφωνα με το άρθρο 74 του Ν.3863/2010, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 66 του Ν.3996/2011»
ΣΧΕΤ. : α) Η με αριθμ. εγκύκλιο 20/11 Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.
β) Το με αριθμ. πρωτ. Α23/595/9/24.10.2011 Γενικό Έγγραφο της Δ/νσής μας
Με την ανωτέρω σχετική σας κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις των παρ. 4 και 5 του αρ. 74 του ν. 3863/2010 «Νέο Ασφαλιστικό Σύστημα και συναφείς διατάξεις, ρυθμίσεις στις εργασιακές σχέσεις» σύμφωνα με τις οποίες, σε περίπτωση καταγγελίας σύμβασης εργασίας, εργαζόμενου ηλικίας 55 έως 64 ετών ανεξάρτητα αν πρόκειται για ομαδική ή μεμονωμένη απόλυση, εφόσον αυτός παραμένει άνεργος, έχει το δικαίωμα της αυτασφάλισης, το οποίο ασκείται εντός διμήνου από την καταγγελία συμβάσεως.
Με την παρούσα εγκύκλιο σας κοινοποιούμε, τις διατάξεις του άρθρ. 66 του ν. 3996/2011 «Αναμόρφωση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας, ρυθμίσεις θεμάτων Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλες διατάξεις», με τις οποίες αντικαθίστανται οι διατάξεις του αρ. 74 του ν. 3863/2010, καθώς και τις διατάξεις της με αριθμ. Φ.11321/22575/1810/3.10.2011 απόφασης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, και σας παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την εφαρμογή τους.
ΣΚΟΠΟΣ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ
Σκοπός των ανωτέρω διατάξεων είναι η αυτασφάλιση, σε εργαζόμενους ηλικίας 55 έως 64 ετών, που απολύονται από ιδιωτικές επιχειρήσεις και γενικά εργοδότες του ιδιωτικού τομέα, εφόσον έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον δεκαπέντε (15) έτη ασφάλισης ή 4.500 ημέρες σε οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης, παραμένουν άνεργοι και υποβάλλουν σχετικό αίτημα εντός διμήνου από την καταγγελία της σύμβασης εργασίας.
Η δαπάνη βαρύνει τον προϋπολογισμό του κλάδου «Λογαριασμός για την Απασχόληση και την Επαγγελματική Κατάρτιση (Λ.Α.Ε.Κ.)» του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.).
ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ
Δικαιούχοι είναι οι ασφαλισμένοι στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. των οποίων καταγγέλλεται από 15/7/2010 έως και 31/12/2012 η σύμβαση εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου, πλήρους ή μερικής απασχόλησης, ανεξάρτητα αν πρόκειται για ομαδικές ή μεμονωμένες απολύσεις, εφόσον:
α) Έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 4.500 ημέρες ασφάλισης ή δεκαπέντε (15) έτη ασφάλισης σε οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης, με τελευταίο ασφαλιστικό φορέα το Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.
β) Έχουν συμπληρώσει ημερολογιακά κατά την ημερομηνία καταγγελίας της σύμβασης το 55ο έτος της ηλικίας και δεν έχουν υπερβεί το 64ο έτος της ηλικίας κατά την ίδια ως άνω ημερομηνία.
γ) Παραμένουν άνεργοι εγγεγραμμένοι στον Ο.Α.Ε.Δ..
δ) Υποβάλλουν σχετική αίτηση στο οικείο Υποκατάστημα του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. εντός 60 ημερών από την καταγγελία της σύμβασης εργασίας.
ε) Ο αριθμός των απολυομένων ηλικίας 55 – 64 ετών δεν μπορεί να υπερβαίνει το δέκα τοις εκατό (10% ) του συνολικού αριθμού απολυομένων. Τυχόν πλάσμα στρογγυλοποιείται στο πλησιέστερο ακέραιο.
Εξαιρούνται:
• Οι συνταξιούχοι από ίδιο δικαίωμα όλων των φορέων ασφάλισης και του δημοσίου, καθώς και όσοι κατά το χρόνο καταγγελίας της σύμβασης εργασίας έχουν συμπληρώσει αθροιστικά τόσο το όριο ηλικίας όσο και τις απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης για λήψη πλήρους σύνταξης γήρατος εξ ιδίου δικαιώματος.
• Οι απολυόμενοι από επιχειρήσεις που διέπονται, όσον αφορά στην πρόσληψη του προσωπικού τους, από τις διατάξεις του ν. 2190/1994 (ΦΕΚ 28 Α),
• Οι κατ΄ οίκον εργαζόμενοι, όπως αναφέρονται στην περίπτωση α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 20 του ν. 3863/2010,
• Οι απολυόμενοι των οποίων η σύμβαση καταγγέλθηκε από υπαιτιότητά τους και
• Οι απολυόμενοι των οποίων ο εργοδότης είναι σύζυγος ή συγγενής Α΄ βαθμού.
ΚΛΑΔΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ – ΒΑΣΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
Οι δικαιούχοι αυτασφαλίζονται στους Κλάδους Κύριας Σύνταξης και Παροχών Ασθένειας σε είδος του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. δηλαδή σε ποσοστό 26,45 %.
Ως βάση για τον υπολογισμό των μηνιαίων εισφορών του πρώην εργοδότη και του Λ.Α.Ε.Κ. λαμβάνονται οι αποδοχές που αντιστοιχούν στον κατώτατο βασικό μισθό, όπως αυτός ορίζεται από την εκάστοτε ισχύουσα Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (δηλαδή 751,39 €).
Η αυτασφάλιση αρχίζει από την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.
Όσοι από τους παραπάνω απολυμένους υποβάλλουν για πρώτη φορά αίτηση εντός 60 ημερών από τη δημοσίευση της υπουργικής απόφασης η έναρξη της αυτασφάλισης χωρεί από την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης.
Ο χρόνος της αυτασφάλισης δεν αναγνωρίζεται ως χρόνος διανυθείς στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα.
Η αυτασφάλιση διενεργείται για 25 ημέρες κατά μήνα, με εξαίρεση τον μήνα της απόλυσης και αυτόν της καθ΄ οιονδήποτε τρόπο διακοπής ή αναστολής της αυτασφάλισης.
ΥΠΟΧΡΕΟΙ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ – ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΑΥΤΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Στο κόστος της αυτασφάλισης συμμετέχει υποχρεωτικά ο πρώην εργοδότης – καταγγέλλων τη σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, κατά :
α) Ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%), προκειμένου για ασφαλισμένους που έχουν συμπληρώσει ημερολογιακά το 55ο έτος της ηλικίας τους και δεν έχουν υπερβεί το 60ο έτος και για το χρονικό διάστημα που υπολείπεται μέχρι τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας και των απαιτούμενων ημερών ασφάλισης για λήψη πλήρους σύνταξης γήρατος από ίδιο δικαίωμα και μέχρι τρία (3) χρόνια κατ΄ ανώτατο όριο.
β) Ποσοστό ογδόντα τοις εκατό (80%), προκειμένου για ασφαλισμένους που έχουν συμπληρώσει ημερολογιακά το 60ο έτος της ηλικίας τους και δεν έχουν υπερβεί το 64ο έτος και για το χρονικό διάστημα που υπολείπεται μέχρι τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας και των απαιτούμενων ημερών ασφάλισης για λήψη πλήρους σύνταξης γήρατος από ίδιο δικαίωμα και μέχρι τρία (3) χρόνια κατ΄ ανώτατο όριο.
Το υπολειπόμενο κόστος της αυτασφάλισης των περιπτώσεων α΄ και β΄ αναλαμβάνει ο κλάδος Λ.Α.Ε.Κ. του Ο.Α.Ε.Δ. για όσα χρόνια υφίσταται υποχρέωση καταβολής από τον καταγγέλλοντα τη σύμβαση εργοδότη.
ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΑΠΟ ΥΠΟΧΡΕΟ – ΚΑΤΑΓΓΕΛΛΟΝΤΑ ΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΟΔΟΤΗ
Υπόχρεοι για καταβολή εισφορών είναι όλες οι ιδιωτικές επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις και γενικά οι εργοδότες του ιδιωτικού τομέα.
Με το άρθρο 2 της Υπουργικής Απόφασης ορίζεται ότι, οι εισφορές που θα προκύψουν από την ανωτέρω αυτασφάλιση, εφόσον καταβληθούν μέχρι 30/12/2011 δεν θα επιβαρυνθούν με πρόσθετα τέλη. Όμως επειδή η ανωτέρω προθεσμία δεν μπορεί να ισχύσει δίνεται νέα προθεσμία μέχρι 31/3/2012.
Η καταβολή των εισφορών που βαρύνουν τους υπόχρεους πρώην εργοδότες καταβάλλονται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα της κοινοποίησης της απόφασης.
Οι δε τρέχουσες εισφορές, θα καταβάλλονται στο τέλος κάθε επόμενου μήνα.
Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής επιβάλλονται τα προβλεπόμενα πρόσθετα τέλη.
Όπως αναφέρεται στην Υπουργική Απόφαση αν δεν καταβληθούν οι εισφορές του εργοδότη, εισπράττονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε.) αναγκαστικά μέτρα.
Επομένως, για τις οφειλόμενες στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. εισφορές θα χωρήσει βεβαίωση με σύνταξη Πράξης Επιβολής Εισφορών (Π.Ε.Ε.) και είσπραξή τους κατά τον κώδικα είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ).
Αν διαπιστωθεί ότι, ο άνεργος που αυτασφαλίζεται με τις ανωτέρω διατάξεις παράλληλα απασχολείται και στον υπόχρεο εργοδότη τότε θα ακυρωθεί η αυτασφάλιση και θα καταλογισθούν εισφορές σε βάρος του υπόχρεου εργοδότη με βάση την εργασιακή σχέση που υπήρχε πριν την εικονική απόλυση, αν διαπιστωθεί ότι απασχολείται σε άλλο εργοδότη ή ασκεί ελεύθερο επάγγελμα ή αυτοαπασχολείται θα διακόπτεται γι΄ αυτόν η αυτασφάλιση.
ΑΣΚΗΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ – ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ
Το δικαίωμα για την ένταξη στο καθεστώς της αυτασφάλισης ασκείται με την υποβολή αίτησης στα Υποκ/τα του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. του τόπου εργασίας του απολυόμενου.
Με την αίτηση συνυποβάλλονται τα εξής δικαιολογητικά:
1. Βεβαίωση από την αρμόδια Υπηρεσία του ΟΑΕΔ ότι ο ενδιαφερόμενος είναι εγγεγραμμένος άνεργος. Στην ως άνω βεβαίωση θα αναφέρεται ρητά ότι ο ασφαλισμένος υπάγεται στις διατάξεις του άρθρου 66 του ν. 3996/2011.
2. Θεωρημένο αντίγραφο Καταγγελία Σύμβασης Εργασίας (Κ.Σ.Ε.) του δικαιούχου από τον ΟΑΕΔ.
3. Ασφαλιστικά βιβλιάρια του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. και λοιπών φορέων κύριας ασφάλισης και, σε περίπτωση έλλειψής τους, απόφαση – βεβαίωση του φορέα ή των φορέων για το χρόνο ασφάλισης του αιτούντος, τελευταίος ασφαλιστικός φορέας είναι το Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.
4. Νομίμως θεωρημένο αντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο δημόσιου φορέα από το οποίο να προκύπτει η ηλικία.
5. Σε περίπτωση υπηκόων τρίτων χωρών, άδεια διαμονής σε ισχύ.
6. Υπεύθυνη Δήλωση του Ν.1599/86 ότι δεν είναι συνταξιούχος από ίδιο δικαίωμα και συνεχίζει να είναι άνεργος.
Το δικαίωμα της ένταξης στο πρόγραμμα της αυτασφάλισης ισχύει από την επόμενη της Καταγγελίας Σύμβασης Εργασίας (Κ.Σ.Ε.), κατόπιν υποβολής σχετικής αίτησης από τον πρώην εργαζόμενο.
Το δικαίωμα υπαγωγής στο πρόγραμμα αυτασφάλισης λήγει την 31/12/2012.
ΛΗΞΗ – ΑΝΑΣΤΟΛΗ
1. Λήξη της αυτασφάλισης επέρχεται όταν:
– Ο δικαιούχος καταστεί συνταξιούχος εξ ιδίου δικαιώματος λόγω γήρατος ή αναπηρίας.
– Με την συμπλήρωση του 64ου έτους της ηλικίας του.
– Με τη συμπλήρωση της 3ετούς διάρκειας αυτασφάλισης.
– Ο δικαιούχος – υπαχθείς στην αυτασφάλιση – υπήκοος τρίτης χώρας, παύει να διαθέτει νόμιμη άδεια διαμονής για εργασία σε ισχύ.
– Όταν η επιχείρηση διακόψει οριστικά και αποδεδειγμένα την λειτουργία της.
– Με υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86 του ασφαλισμένου ότι επιθυμεί τη διακοπή της αυτασφάλισής του.
– Με το θάνατο του υπαχθέντος στην αυτασφάλιση.
2. Αναστολή της αυτασφάλισης επέρχεται όταν ο δικαιούχος:
– Λαμβάνει επίδομα ασθενείας από το Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.
– Αναλαμβάνει εργασία, ασφαλιστέα σε οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης.
– Συνταξιοδοτείται λόγω μερικής αναπηρίας ορισμένου χρόνου.
– Για οποιοδήποτε λόγο δεν καθίσταται διαθέσιμος στην αγορά εργασίας.
Η αυτασφάλιση δύναται να συνεχιστεί με την προϋπόθεση της υποβολής σχετικής αίτησης προς το Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. από τον ενδιαφερόμενο εντός εξήντα (60) ημερών από την ημερομηνία άρσης του λόγου αναστολής.
ΕΠΙΜΗΚΥΝΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΤΗΣ ΑΥΤΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Η διάρκεια της συγκεκριμένης αυτασφάλισης μπορεί να υπερβεί τα τρία (3) χρόνια από την ημερομηνία ένταξης σ΄ αυτήν με πόρους του Λ.Α.Ε.Κ. εφόσον :
– Υπολείπονται έως εκατόν πενήντα (150) ημέρες ασφάλισης, για τη συμπλήρωση προϋποθέσεων πλήρους ή μειωμένης συνταξιοδότησης του δικαιούχου.
– Υπολείπονται έως έξι (6) μήνες ασφάλισης για τη συμπλήρωση του αντίστοιχου ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης.
ΕΠΙΛΥΣΗ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Ενστάσεις κατά των αποφάσεων των αρμοδίων οργάνων ασκούνται εντός ανατρεπτικής προθεσμίας 30 ημερών από την κοινοποίησή τους στους ενδιαφερόμενους.
Οι ανωτέρω ενστάσεις εξετάζονται από την Τοπική Διοικητική Επιτροπή του κατά τόπο αρμοδίου Υποκαταστήματος του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 121 του Κ.Α. του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ..
ΛΟΙΠΑ ΘΕΜΑΤΑ
Για τον τρόπο καταγραφής της ασφάλισης που θα χωρήσει κατά τα ανωτέρω, ενημέρωση της ασφαλιστικής ιστορίας των απολυομένων καθώς και καταβολής των αναλογουσών εισφορών, θα ακολουθήσει νεώτερη εγκύκλιος της Διεύθυνσης Ασφάλισης – Εσόδων.
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ
Η ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΧΑΡΙΛΚΕΙΑ ΓΔΟΝΤΑΚΗ
Πηγή: Σ.Ο.Λ. ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ
